文言文之家为大家整理庄子外篇在宥拼音版、庄子外篇在宥注音版,欢迎阅读。
庄子外篇在宥注音版
《 庄zhuāng子zǐ · 外wài篇piān · 在zài宥yòu 》
闻wén在zài宥yòu天tiān下xià , 不bù闻wén治zhì天tiān下xià也yě 。 在zài之zhī也yě者zhě , 恐kǒng天tiān下xià之zhī淫yín其qí性xìng也yě ; 宥yòu之zhī 也yě者zhě , 恐kǒng天tiān下xià之zhī迁qiān其qí德dé也yě 。 天tiān下xià不bù淫yín其qí性xìng , 不bù迁qiān其qí德dé , 有yǒu治zhì天tiān下xià者zhě哉zāi ? 昔xī尧yáo之zhī治zhì天tiān下xià也yě , 使shǐ天tiān下xià欣xīn欣xīn焉yān人rén乐lè其qí性xìng , 是shì不bù恬tián也yě ; 桀jié之zhī治zhì天tiān下xià 也yě , 使shǐ天tiān下xià瘁cuì瘁cuì焉yān人rén苦kǔ其qí性xìng , 是shì不bù愉yú也yě 。 夫fū不bù恬tián不bù愉yú 。 非fēi德dé也yě ; 非fēi德dé 也yě而ér可kě长cháng久jiǔ者zhě , 天tiān下xià无wú之zhī 。
人rén大dà喜xǐ邪yé , 毗pí于yú阳yáng ; 大dà怒nù邪yé , 毗pí于yú阴yīn 。 阴yīn阳yáng并bìng毗pí , 四sì时shí不bù至zhì , 寒hán暑shǔ 之zhī和hé不bù成chéng , 其qí反fǎn伤shāng人rén之zhī形xíng乎hū ! 使shǐ人rén喜xǐ怒nù失shī位wèi , 居jū处chù无wú常cháng , 思sī虑lǜ不bù自zì得dé , 中zhōng道dào不bù成chéng章zhāng 。 于yú是shì乎hū天tiān下xià始shǐ乔qiáo诘jié卓zhuó鸷zhì , 而ér后hòu有yǒu盗dào跖zhí 、 曾céng 、 史shǐ之zhī行xíng 。 故gù举jǔ天tiān下xià以yǐ赏shǎng其qí善shàn者zhě不bù足zú , 举jǔ天tiān下xià以yǐ罚fá其qí恶è者zhě不bù给gěi 。 故gù天tiān下xià之zhī大dà不bù足zú 以yǐ赏shǎng罚fá 。 自zì三sān代dài以yǐ下xià者zhě, 匈xiōng匈xiōng焉yān终zhōng以yǐ赏shǎng罚fá为wéi事shì , 彼bǐ何hé暇xiá安ān其qí性xìng命mìng之zhī情qíng 哉zāi !
而ér且qiě说shuō明míng邪yé , 是shì淫yín于yú色sè也yě ; 说shuō聪cōng邪yé , 是shì淫yín于yú声shēng也yě ; 说shuō仁rén邪yé , 是shì乱luàn于yú 德dé也yě ; 说shuō义yì邪yé , 是shì悖bèi于yú理lǐ也yě ; 说shuō礼lǐ邪yé , 是shì相xiāng于yú技jì也yě ; 说shuō乐lè邪yé , 是shì相xiāng于yú 淫yín也yě ; 说shuō圣shèng邪yé , 是shì相xiāng于yú艺yì也yě ; 说shuō知zhī邪yé , 是shì相xiāng于yú疵cī也yě 。 天tiān下xià将jiāng安ān其qí性xìng命mìng 之zhī情qíng , 之zhī八bā者zhě , 存cún可kě也yě , 亡wáng可kě也yě 。 天tiān下xià将jiāng不bù安ān其qí性xìng命mìng之zhī情qíng , 之zhī八bā者zhě , 乃nǎi始shǐ脔luán卷juǎn狌shēng囊náng而ér乱luàn天tiān下xià也yě 。 而ér天tiān下xià乃nǎi始shǐ尊zūn之zhī惜xī 之zhī 。 甚shèn矣yǐ , 天tiān下xià之zhī惑huò也yě ! 岂qǐ直zhí过guò也yě而ér去qù之zhī邪yé ! 乃nǎi齐qí戒jiè以yǐ言yán之zhī , 跪guì坐zuò以yǐ 进jìn之zhī , 鼓gǔ歌gē以yǐ余yú儛wǔ之zhī 。 吾wú若ruò是shì何hé哉zāi !
故gù君jūn子zǐ不bù得dé已yǐ而ér临lín莅lì天tiān下xià , 莫mò若ruò无wú为wéi 。 无wú为wéi也yě , 而ér后hòu安ān其qí性xìng命mìng之zhī情qíng 。 故gù贵guì以yǐ身shēn于yú为wéi天tiān下xià , 则zé可kě以yǐ托tuō天tiān下xià ; 爱ài以yǐ身shēn于yú为wéi天tiān下xià , 则zé可kě以yǐ寄jì天tiān 下xià 。 故gù君jūn子zǐ苟gǒu能néng无wú解jiě其qí五wǔ藏cáng , 无wú擢zhuó其qí聪cōng明míng , 尸shī居jū而ér龙lóng见jiàn , 渊yuān默mò而ér雷léi声shēng , 神shén动dòng而ér天tiān随suí , 从cóng容róng无wú为wéi而ér万wàn物wù炊chuī累lèi焉yān 。 吾wú又yòu何hé暇xiá治zhì天tiān下xià哉zāi !
崔cuī瞿qú问wèn于yú老lǎo聃dān曰yuē :“ 不bù治zhì天tiān下xià , 安ān藏cáng人rén心xīn ?” 老lǎo聃dān曰yuē :“ 女nǚ慎shèn , 无wú 撄yīng人rén心xīn 。 人rén心xīn排pái下xià而ér进jìn上shàng , 上shàng下xià囚qiú杀shā , 淖nào约yuē柔róu乎hū刚gāng强qiáng , 廉lián刿guì雕diāo琢zhuó , 其qí 热rè焦jiāo火huǒ , 其qí寒hán凝níng冰bīng , 其qí疾jí俯fǔ仰yǎng之zhī间jiān而ér再zài抚fǔ四sì海hǎi之zhī外wài 。 其qí居jū也yě, 渊yuān而ér静jìng ; 其qí动dòng也yě , 县xiàn而ér天tiān 。 偾fèn骄jiāo而ér不bù可kě系xì者zhě , 其qí唯wéi人rén心xīn乎hū ! 昔xī者zhě黄huáng帝dì始shǐ以yǐ仁rén 义yì撄yīng人rén之zhī心xīn , 尧yáo 、 舜shùn于yú是shì乎hū股gǔ无wú胈bá , 胫jìng无wú毛máo , 以yǐ养yǎng天tiān下xià之zhī形xíng 。 愁chóu其qí五wǔ 藏cáng以yǐ为wéi仁rén义yì , 矜jīn其qí血xuè气qì以yǐ规guī法fǎ度dù 。 然rán犹yóu有yǒu不bù胜shèng也yě 。 尧yáo于yú是shì放fàng囗guó调tiáo节jié讙huān 兜dōu于yú崇chóng山shān , 投tóu三sān苗miáo于yú三sān峗wéi , 流liú共gòng工gōng于yú幽yōu都dū , 此cǐ不bù胜shèng天tiān下xià也yě 。 夫fū施shī及jí三sān 王wáng而ér天tiān下xià大dà骇hài矣yǐ 。 下xià有yǒu桀jié 、 跖zhí , 上shàng有yǒu曾céng 、 史shǐ , 而ér儒rú墨mò毕bì起qǐ 。 于yú是shì乎hū喜xǐ 怒nù相xiāng疑yí , 愚yú知zhī相xiāng欺qī , 善shàn否fǒu相xiāng非fēi , 诞dàn信xìn相xiāng讥jī , 而ér天tiān下xià衰shuāi矣yǐ ; 大dà德dé不bù同tóng , 而ér性xìng命mìng烂làn漫màn矣yǐ ; 天tiān下xià好hǎo知zhī , 而ér百bǎi姓xìng求qiú竭jié矣yǐ 。 于yú是shì乎hū斤jīn锯jù制zhì焉yān , 绳shéng墨mò杀shā 焉yān , 椎chuí凿záo决jué焉yān 。 天tiān下xià脊jǐ脊jǐ大dà乱luàn , 罪zuì在zài撄yīng人rén心xīn 。 故gù贤xián者zhě伏fú处chù大dà山shān嵁kān岩yán之zhī 下xià , 而ér万wàn乘chéng之zhī君jūn忧yōu栗lì乎hū庙miào堂táng之zhī上shàng 。 今jīn世shì殊shū死sǐ者zhě相xiāng枕zhěn也yě , 桁héng杨yáng者zhě相xiāng推tuī也yě , 形xíng戮lù者zhě相xiāng望wàng也yě , 而ér儒rú墨mò乃nǎi始shǐ离lí跂qí攘rǎng臂bì乎hū桎zhì梏gù之zhī间jiān 。 意yì , 甚shèn矣yǐ哉zāi ! 其qí 无wú愧kuì而ér不bù知zhī耻chǐ也yě甚shèn矣yǐ ! 吾wú未wèi知zhī圣shèng知zhī之zhī不bù为wèi桁héng杨yáng椄jiē槢xí也yě , 仁rén义yì之zhī不bù为wèi桎zhì 梏gù凿záo枘ruì也yě , 焉yān知zhī曾céng 、 史shǐ之zhī不bù为wèi桀jié 、 跖zhí嚆hāo矢shǐ也yě ! 故gù曰yuē : 绝jué圣shèng弃qì知zhī , 而ér天tiān 下xià大dà治zhì 。
黄huáng帝dì立lì为wéi天tiān子zǐ十shí九jiǔ年nián , 令lìng行xíng天tiān下xià , 闻wén广guǎng成chéng子zǐ在zài于yú空kōng同tóng之zhī上shàng , 故gù往wǎng见jiàn 之zhī , 曰yuē :“ 我wǒ闻wén吾wú子zi达dá于yú至zhì道dào , 敢gǎn问wèn至zhì道dào之zhī精jīng 。 吾wú欲yù取qǔ天tiān地dì之zhī精jīng , 以yǐ 佐zuǒ五wǔ谷gǔ , 以yǐ养yǎng民mín人rén 。 吾wú又yòu欲yù官guān阴yīn阳yáng以yǐ遂suì群qún生shēng , 为wéi之zhī奈nài何hé ?” 广guǎng成chéng子zǐ曰yuē :“ 而ér所suǒ欲yù问wèn者zhě , 物wù之zhī质zhì也yě ; 而ér所suǒ欲yù官guān者zhě , 物wù之zhī残cán也yě 。 自zì而ér治zhì天tiān下xià , 云yún气qì不bù待dài族zú而ér雨yǔ, 草cǎo木mù不bù待dài黄huáng而ér落luò , 日rì月yuè之zhī光guāng益yì以yǐ荒huāng矣yǐ , 而ér佞nìng人rén之zhī心xīn 翦jiǎn翦jiǎn者zhě , 又yòu奚xī足zú以yǐ语yǔ至zhì道dào !” 黄huáng帝dì退tuì , 捐juān天tiān下xià, 筑zhù特tè室shì , 席xí白bái茅máo , 闲xián 居jū三sān月yuè , 复fù往wǎng邀yāo之zhī 。 广guǎng成chéng子zǐ南nán首shǒu而ér卧wò , 黄huáng帝dì顺shùn下xià风fēng膝xī行xíng而ér进jìn , 再zài拜bài稽jī首shǒu而ér问wèn曰yuē :“ 闻wén吾wú子zi达dá于yú至zhì道dào , 敢gǎn问wèn : 治zhì身shēn奈nài何hé而ér可kě以yǐ长cháng久jiǔ ?” 广guǎng成chéng 子zǐ蹶jué然rán而ér起qǐ , 曰yuē :“ 善shàn哉zāi问wèn乎hū ! 来lái , 吾wú语yǔ女nǚ至zhì道dào : 至zhì道dào之zhī精jīng , 窈yǎo窈yǎo冥míng 冥míng ; 至zhì道dào之zhī极jí , 昏hūn昏hūn默mò默mò 。 无wú视shì无wú听tīng , 抱bào神shén以yǐ静jìng , 形xíng将jiāng自zì正zhèng。 必bì静jìng必bì 清qīng , 无wú劳láo女nǚ形xíng , 无wú摇yáo女nǚ精jīng , 乃nǎi可kě以yǐ长cháng生shēng 。 目mù无wú所suǒ见jiàn , 耳ěr无wú所suǒ闻wén , 心xīn无wú 所suǒ知zhī , 女nǚ神shén将jiāng守shǒu形xíng , 形xíng乃nǎi长cháng生shēng 。 慎shèn女nǚ内nèi , 闭bì女nǚ外wài , 多duō知zhī为wéi败bài 。 我wǒ为wéi女nǚ 遂suì于yú大dà明míng之zhī上shàng矣yǐ , 至zhì彼bǐ至zhì阳yáng之zhī原yuán也yě ; 为wèi女nǚ入rù于yú窈yǎo冥míng之zhī门mén矣yǐ , 至zhì彼bǐ至zhì阴yīn 之zhī原yuán也yě 。 天tiān地dì有yǒu官guān , 阴yīn阳yáng有yǒu藏cáng 。 慎shèn守shǒu女nǚ身shēn , 物wù将jiāng自zì壮zhuàng 。 我wǒ守shǒu其qí一yī以yǐ处chù 其qí和hé 。 故gù我wǒ修xiū身shēn千qiān二èr百bǎi岁suì矣yǐ , 吾wú形xíng未wèi常cháng衰shuāi 。” 黄huáng帝dì再zài拜bài稽qǐ首shǒu曰yuē :“ 广guǎng 成chéng子zǐ之zhī谓wèi天tiān矣yǐ !” 广guǎng成chéng子zǐ曰yuē :“ 来lái ! 余yú语yǔ女nǚ : 彼bǐ其qí物wù无wú穷qióng , 而ér人rén皆jiē以yǐ 为wèi有yǒu终zhōng ; 彼bǐ其qí物wù无wú测cè , 而ér人rén皆jiē以yǐ为wéi有yǒu极jí 。 得dé吾wú道dào者zhě , 上shàng为wèi皇huáng而ér下xià为wéi王wáng ; 失shī吾wú道dào者zhě , 上shàng见jiàn光guāng而ér下xià为wéi土tǔ 。 今jīn夫fū百bǎi昌chāng皆jiē生shēng于yú土tǔ而ér反fǎn于yú土tǔ 。 故gù余yú将jiāng 去qù女nǚ , 入rù无wú穷qióng之zhī门mén , 以yǐ游yóu无wú极jí之zhī野yě 。 吾wú与yǔ日rì月yuè参cān光guāng , 吾wú与yǔ天tiān地dì为wéi常cháng 。 当dāng我wǒ缗mín乎hū , 远yuǎn我wǒ昏hūn乎hū ! 人rén其qí尽jìn死sǐ , 而ér我wǒ独dú存cún乎hū !”
云yún将jiāng东dōng游yóu , 过guò扶fú摇yáo之zhī枝zhī而ér适shì遭zāo鸿hóng蒙méng 。 鸿hóng蒙méng方fāng将jiāng拊fǔ脾pí雀què跃yuè而ér游yóu 。 云yún将jiāng 见jiàn之zhī , 倘tǎng然rán止zhǐ , 贽zhì然rán立lì , 曰yuē :“ 叟sǒu何hé人rén邪yé ? 叟sǒu何hé为wèi此cǐ ?” 鸿hóng蒙méng拊fǔ脾pí雀què 跃yuè不bù辍chuò , 对duì云yún将jiāng曰yuē :“ 游yóu !” 云yún将jiāng曰yuē :“ 朕zhèn愿yuàn有yǒu问wèn也yě。” 鸿hóng蒙méng仰yǎng而ér视shì 云yún将jiāng曰yuē :“ 吁yù !” 云yún将jiāng曰yuē :“ 天tiān气qì不bù和hé , 地dì气qì郁yù结jié , 六liù气qì不bù调diào , 四sì时shí 不bù节jié 。 今jīn我wǒ愿yuàn合hé六liù气qì之zhī精jīng以yǐ育yù群qún生shēng , 为wéi之zhī奈nài何hé ?” 鸿hóng蒙méng拊fǔ脾pí雀què跃yuè掉diào头tóu 曰yuē :“ 吾wú弗fú知zhī ! 吾wú弗fú知zhī !” 云yún将jiāng不bù得de问wèn 。 又yòu三sān年nián , 东dōng游yóu , 过guò有yǒu宋sòng之zhī野yě , 而ér适shì遭zāo鸿hóng蒙méng 。 云yún将jiāng大dà喜xǐ , 行xíng趋qū而ér进jìn曰yuē :“ 天tiān忘wàng朕zhèn邪yé ? 天tiān忘wàng朕zhèn邪yé ?” 再zài拜bài稽qǐ首shǒu , 愿yuàn闻wén于yú鸿hóng蒙méng 。 鸿hóng蒙méng曰yuē :“ 浮fú游yóu不bù知zhī所suǒ求qiú , 猖chāng狂kuáng不bù知zhī所suǒ往wǎng , 游yóu者zhě鞅yāng掌zhǎng , 以yǐ观guān无wú妄wàng 。 朕zhèn又yòu何hé知zhī !” 云yún将jiāng曰yuē :“ 朕zhèn也yě自zì以yǐ为wéi猖chāng狂kuáng , 而ér 民mín随suí予yǔ所suǒ往wǎng ; 朕zhèn也yě不bù得dé已yǐ于yú民mín , 今jīn则zé民mín之zhī放fàng也yě ! 愿yuàn闻wén一yī言yán 。” 鸿hóng蒙méng曰yuē :“ 乱luàn天tiān之zhī经jīng , 逆nì物wù之zhī情qíng , 玄xuán天tiān弗fú成chéng , 解jiě兽shòu之zhī群qún而ér鸟niǎo皆jiē夜yè鸣míng , 灾zāi及jí草cǎo 木mù , 祸huò及jí止zhǐ虫chóng。 意yì ! 治zhì人rén之zhī过guò也yě 。” 云yún将jiāng曰yuē :“ 然rán则zé吾wú奈nài何hé ?” 鸿hóng蒙méng 曰yuē :“ 意yì ! 毒dú哉zāi ! 僊xiān僊xiān乎hū归guī矣yǐ !” 云yún将jiāng曰yuē :“ 吾wú遇yù天tiān难nán , 愿yuàn闻wén一yī言yán 。” 鸿hóng蒙méng曰yuē :“ 意yì ! 心xīn养yǎng ! 汝rǔ徒tú处chù无wú为wéi , 而ér物wù自zì化huà 。 堕duò尔ěr形xíng体tǐ , 吐tǔ尔ěr聪cōng明míng , 伦lún与yǔ物wù忘wàng , 大dà同tóng乎hū涬xìng溟míng 。 解jiě心xīn释shì神shén , 莫mò然rán无wú魂hún 。 万wàn物wù云yún云yún , 各gè复fù其qí根gēn , 各gè复fù其qí根gēn而ér不bù知zhī 。 浑hún浑hún沌dùn沌dùn , 终zhōng身shēn不bù离lí。 若ruò彼bǐ知zhī之zhī , 乃nǎi是shì离lí之zhī 。 无wú问wèn 其qí名míng , 无wú窥kuī其qí情qíng , 物wù固gù自zì生shēng 。” 云yún将jiāng曰yuē :“ 天tiān降jiàng朕zhèn以yǐ德dé , 示shì朕zhèn以yǐ默mò 。躬gōng身shēn求qiú之zhī , 乃nǎi今jīn得de也yě 。” 再zài拜bài稽qǐ首shǒu , 起qǐ辞cí而ér行xíng 。
世shì俗sú之zhī人rén , 皆jiē喜xǐ人rén之zhī同tóng乎hū己jǐ而ér恶è人rén之zhī异yì于yú己jǐ也yě 。 同tóng于yú己jǐ而ér欲yù之zhī , 异yì 于yú己jǐ而ér不bù欲yù者zhě , 以yǐ出chū乎hū众zhòng为wéi心xīn也yě 。 夫fū以yǐ出chū乎hū众zhòng为wéi心xīn者zhě , 曷hé常cháng出chū乎hū众zhòng哉zāi ? 因yīn众zhòng以yǐ宁níng所suǒ闻wén , 不bù如rú众zhòng技jì众zhòng矣yǐ 。 而ér欲yù为wéi人rén之zhī国guó者zhě , 此cǐ揽lǎn乎hū三sān王wáng之zhī利lì 而ér不bù见jiàn其qí患huàn者zhě也yě 。 此cǐ以yǐ人rén之zhī国guó侥jiǎo幸xìng也yě 。 几jǐ何hé侥jiǎo幸xìng而ér不bù丧sàng人rén之zhī国guó乎hū ? 其qí 存cún人rén之zhī国guó也yě , 无wú万wàn分fēn之zhī一yī ; 而ér丧sàng人rén之zhī国guó也yě , 一yī不bù成chéng而ér万wàn有yǒu余yú丧sàng矣yǐ ! 悲bēi 夫fū , 有yǒu土tǔ者zhě之zhī不bù知zhī也yě ! 夫fū有yǒu土tǔ者zhě , 有yǒu大dà物wù也yě 。 有yǒu大dà物wù者zhě , 不bù可kě以yǐ物wù 。 物wù而ér不bù物wù , 故gù能néng物wù物wù 。 明míng乎hū物wù物wù者zhě之zhī非fēi物wù也yě , 岂qǐ独dú治zhì天tiān下xià百bǎi姓xìng而ér已yǐ哉zāi ! 出chū入rù六liù合hé , 游yóu乎hū九jiǔ州zhōu , 独dú往wǎng独dú来lái , 是shì谓wèi独dú有yǒu 。 独dú有yǒu之zhī人rén , 是shì之zhī谓wèi至zhì 贵guì 。
大dà人rén之zhī教jiào , 若ruò形xíng之zhī于yú影yǐng , 声shēng之zhī于yú响xiǎng , 有yǒu问wèn而ér应yīng之zhī , 尽jìn其qí所suǒ怀huái , 为wéi天tiān 下xià配pèi 。 处chù乎hū无wú响xiǎng 。 行xíng乎hū无wú方fāng。 挈qiè汝rǔ适shì复fù之zhī , 挠náo挠náo以yǐ游yóu无wú端duān , 出chū入rù无wú旁páng , 与yǔ日rì无wú始shǐ 。 颂sòng论lùn形xíng躯qū , 合hé乎hū大dà同tóng 。 大dà同tóng而ér无wú己jǐ 。 无wú己jǐ , 恶è乎hū得děi有yǒu有yǒu 。 睹dǔ有yǒu者zhě , 昔xī之zhī君jūn子zǐ ; 睹dǔ无wú者zhě , 天tiān地dì之zhī友yǒu 。
贱jiàn而ér不bù可kě不bù任rèn者zhě , 物wù也yě ; 卑bēi而ér不bù可kě不bù因yīn者zhě , 民mín也yě ; 匿nì而ér不bù可kě不bù为wéi者zhě , 事shì也yě ; 粗cū而ér不bù可kě不bù陈chén者zhě , 法fǎ也yě ; 远yuǎn而ér不bù可kě不bù居jū者zhě , 义yì也yě ; 亲qīn而ér不bù可kě 不bù广guǎng者zhě , 仁rén也yě ; 节jié而ér不bù可kě不bù积jī者zhě , 礼lǐ也yě ; 中zhōng而ér不bù可kě不bù高gāo者zhě , 德dé也yě ; 一yī 而ér不bù可kě不bù易yì者zhě, 道dào也yě ; 神shén而ér不bù可kě不bù为wéi者zhě , 天tiān也yě 。 故gù圣shèng人rén观guān于yú天tiān而ér不bù助zhù , 成chéng于yú德dé而ér不bù累lèi , 出chū于yú道dào而ér不bù谋móu , 会huì于yú仁rén而ér不bù恃shì, 薄báo于yú义yì而ér不bù积jī , 应yīng 于yú礼lǐ而ér不bù讳huì , 接jiē于yú事shì而ér不bù辞cí , 齐qí于yú法fǎ而ér不bù乱luàn , 恃shì于yú民mín而ér不bù轻qīng , 因yīn于yú物wù 而ér不bù去qù 。 物wù者zhě莫mò足zú为wéi也yě , 而ér不bù可kě不bù为wéi 。 不bù明míng于yú天tiān者zhě , 不bù纯chún于yú德dé ; 不bù通tōng 于yú道dào者zhě , 无wú自zì而ér可kě ; 不bù明míng于yú道dào者zhě , 悲bēi夫fú ! 何hé谓wèi道dào ? 有yǒu天tiān道dào , 有yǒu人rén道dào 。 无wú为wéi而ér尊zūn者zhě , 天tiān道dào也yě ; 有yǒu为wéi而ér累lèi者zhě , 人rén道dào也yě 。 主zhǔ者zhě , 天tiān道dào也yě ; 臣chén者zhě , 人rén道dào也yě 。 天tiān道dào之zhī与yǔ人rén道dào也yě , 相xiāng去qù远yuǎn矣yǐ , 不bù可kě不bù察chá也yě 。
《 zhuāng zǐ · wài piān · zài yòu 》
wén zài yòu tiān xià , bù wén zhì tiān xià yě 。 zài zhī yě zhě , kǒng tiān xià zhī yín qí xìng yě ; yòu zhī yě zhě , kǒng tiān xià zhī qiān qí dé yě 。 tiān xià bù yín qí xìng , bù qiān qí dé , yǒu zhì tiān xià zhě zāi ? xī yáo zhī zhì tiān xià yě , shǐ tiān xià xīn xīn yān rén lè qí xìng , shì bù tián yě ; jié zhī zhì tiān xià yě , shǐ tiān xià cuì cuì yān rén kǔ qí xìng , shì bù yú yě 。 fū bù tián bù yú 。 fēi dé yě ; fēi dé yě ér kě cháng jiǔ zhě , tiān xià wú zhī 。
rén dà xǐ yé , pí yú yáng ; dà nù yé , pí yú yīn 。 yīn yáng bìng pí , sì shí bù zhì , hán shǔ zhī hé bù chéng , qí fǎn shāng rén zhī xíng hū ! shǐ rén xǐ nù shī wèi , jū chù wú cháng , sī lǜ bù zì dé , zhōng dào bù chéng zhāng 。 yú shì hū tiān xià shǐ qiáo jié zhuó zhì , ér hòu yǒu dào zhí 、 céng 、 shǐ zhī xíng 。 gù jǔ tiān xià yǐ shǎng qí shàn zhě bù zú , jǔ tiān xià yǐ fá qí è zhě bù gěi 。 gù tiān xià zhī dà bù zú yǐ shǎng fá 。 zì sān dài yǐ xià zhě , xiōng xiōng yān zhōng yǐ shǎng fá wéi shì , bǐ hé xiá ān qí xìng mìng zhī qíng zāi !
ér qiě shuō míng yé , shì yín yú sè yě ; shuō cōng yé , shì yín yú shēng yě ; shuō rén yé , shì luàn yú dé yě ; shuō yì yé , shì bèi yú lǐ yě ; shuō lǐ yé , shì xiāng yú jì yě ; shuō lè yé , shì xiāng yú yín yě ; shuō shèng yé , shì xiāng yú yì yě ; shuō zhī yé , shì xiāng yú cī yě 。 tiān xià jiāng ān qí xìng mìng zhī qíng , zhī bā zhě , cún kě yě , wáng kě yě 。 tiān xià jiāng bù ān qí xìng mìng zhī qíng , zhī bā zhě , nǎi shǐ luán juǎn shēng náng ér luàn tiān xià yě 。 ér tiān xià nǎi shǐ zūn zhī xī zhī 。 shèn yǐ , tiān xià zhī huò yě ! qǐ zhí guò yě ér qù zhī yé ! nǎi qí jiè yǐ yán zhī , guì zuò yǐ jìn zhī , gǔ gē yǐ yú wǔ zhī 。 wú ruò shì hé zāi !
gù jūn zǐ bù dé yǐ ér lín lì tiān xià , mò ruò wú wéi 。 wú wéi yě , ér hòu ān qí xìng mìng zhī qíng 。 gù guì yǐ shēn yú wéi tiān xià , zé kě yǐ tuō tiān xià ; ài yǐ shēn yú wéi tiān xià , zé kě yǐ jì tiān xià 。 gù jūn zǐ gǒu néng wú jiě qí wǔ cáng , wú zhuó qí cōng míng , shī jū ér lóng jiàn , yuān mò ér léi shēng , shén dòng ér tiān suí , cóng róng wú wéi ér wàn wù chuī lèi yān 。 wú yòu hé xiá zhì tiān xià zāi !
cuī qú wèn yú lǎo dān yuē :“ bù zhì tiān xià , ān cáng rén xīn ?” lǎo dān yuē :“ nǚ shèn , wú yīng rén xīn 。 rén xīn pái xià ér jìn shàng , shàng xià qiú shā , nào yuē róu hū gāng qiáng , lián guì diāo zhuó , qí rè jiāo huǒ , qí hán níng bīng , qí jí fǔ yǎng zhī jiān ér zài fǔ sì hǎi zhī wài 。 qí jū yě , yuān ér jìng ; qí dòng yě , xiàn ér tiān 。 fèn jiāo ér bù kě xì zhě , qí wéi rén xīn hū ! xī zhě huáng dì shǐ yǐ rén yì yīng rén zhī xīn , yáo 、 shùn yú shì hū gǔ wú bá , jìng wú máo , yǐ yǎng tiān xià zhī xíng 。 chóu qí wǔ cáng yǐ wéi rén yì , jīn qí xuè qì yǐ guī fǎ dù 。 rán yóu yǒu bù shèng yě 。 yáo yú shì fàng guó tiáo jié huān dōu yú chóng shān , tóu sān miáo yú sān wéi , liú gòng gōng yú yōu dū , cǐ bù shèng tiān xià yě 。 fū shī jí sān wáng ér tiān xià dà hài yǐ 。 xià yǒu jié 、 zhí , shàng yǒu céng 、 shǐ , ér rú mò bì qǐ 。 yú shì hū xǐ nù xiāng yí , yú zhī xiāng qī , shàn fǒu xiāng fēi , dàn xìn xiāng jī , ér tiān xià shuāi yǐ ; dà dé bù tóng , ér xìng mìng làn màn yǐ ; tiān xià hǎo zhī , ér bǎi xìng qiú jié yǐ 。 yú shì hū jīn jù zhì yān , shéng mò shā yān , chuí záo jué yān 。 tiān xià jǐ jǐ dà luàn , zuì zài yīng rén xīn 。 gù xián zhě fú chù dà shān kān yán zhī xià , ér wàn chéng zhī jūn yōu lì hū miào táng zhī shàng 。 jīn shì shū sǐ zhě xiāng zhěn yě , héng yáng zhě xiāng tuī yě , xíng lù zhě xiāng wàng yě , ér rú mò nǎi shǐ lí qí rǎng bì hū zhì gù zhī jiān 。 yì , shèn yǐ zāi ! qí wú kuì ér bù zhī chǐ yě shèn yǐ ! wú wèi zhī shèng zhī zhī bù wèi héng yáng jiē xí yě , rén yì zhī bù wèi zhì gù záo ruì yě , yān zhī céng 、 shǐ zhī bù wèi jié 、 zhí hāo shǐ yě ! gù yuē : jué shèng qì zhī , ér tiān xià dà zhì 。
huáng dì lì wéi tiān zǐ shí jiǔ nián , lìng xíng tiān xià , wén guǎng chéng zǐ zài yú kōng tóng zhī shàng , gù wǎng jiàn zhī , yuē :“ wǒ wén wú zi dá yú zhì dào , gǎn wèn zhì dào zhī jīng 。 wú yù qǔ tiān dì zhī jīng , yǐ zuǒ wǔ gǔ , yǐ yǎng mín rén 。 wú yòu yù guān yīn yáng yǐ suì qún shēng , wéi zhī nài hé ?” guǎng chéng zǐ yuē :“ ér suǒ yù wèn zhě , wù zhī zhì yě ; ér suǒ yù guān zhě , wù zhī cán yě 。 zì ér zhì tiān xià , yún qì bù dài zú ér yǔ , cǎo mù bù dài huáng ér luò , rì yuè zhī guāng yì yǐ huāng yǐ , ér nìng rén zhī xīn jiǎn jiǎn zhě , yòu xī zú yǐ yǔ zhì dào !” huáng dì tuì , juān tiān xià , zhù tè shì , xí bái máo , xián jū sān yuè , fù wǎng yāo zhī 。 guǎng chéng zǐ nán shǒu ér wò , huáng dì shùn xià fēng xī xíng ér jìn , zài bài jī shǒu ér wèn yuē :“ wén wú zi dá yú zhì dào , gǎn wèn : zhì shēn nài hé ér kě yǐ cháng jiǔ ?” guǎng chéng zǐ jué rán ér qǐ , yuē :“ shàn zāi wèn hū ! lái , wú yǔ nǚ zhì dào : zhì dào zhī jīng , yǎo yǎo míng míng ; zhì dào zhī jí , hūn hūn mò mò 。 wú shì wú tīng , bào shén yǐ jìng , xíng jiāng zì zhèng 。 bì jìng bì qīng , wú láo nǚ xíng , wú yáo nǚ jīng , nǎi kě yǐ cháng shēng 。 mù wú suǒ jiàn , ěr wú suǒ wén , xīn wú suǒ zhī , nǚ shén jiāng shǒu xíng , xíng nǎi cháng shēng 。 shèn nǚ nèi , bì nǚ wài , duō zhī wéi bài 。 wǒ wéi nǚ suì yú dà míng zhī shàng yǐ , zhì bǐ zhì yáng zhī yuán yě ; wèi nǚ rù yú yǎo míng zhī mén yǐ , zhì bǐ zhì yīn zhī yuán yě 。 tiān dì yǒu guān , yīn yáng yǒu cáng 。 shèn shǒu nǚ shēn , wù jiāng zì zhuàng 。 wǒ shǒu qí yī yǐ chù qí hé 。 gù wǒ xiū shēn qiān èr bǎi suì yǐ , wú xíng wèi cháng shuāi 。” huáng dì zài bài qǐ shǒu yuē :“ guǎng chéng zǐ zhī wèi tiān yǐ !” guǎng chéng zǐ yuē :“ lái ! yú yǔ nǚ : bǐ qí wù wú qióng , ér rén jiē yǐ wèi yǒu zhōng ; bǐ qí wù wú cè , ér rén jiē yǐ wéi yǒu jí 。 dé wú dào zhě , shàng wèi huáng ér xià wéi wáng ; shī wú dào zhě , shàng jiàn guāng ér xià wéi tǔ 。 jīn fū bǎi chāng jiē shēng yú tǔ ér fǎn yú tǔ 。 gù yú jiāng qù nǚ , rù wú qióng zhī mén , yǐ yóu wú jí zhī yě 。 wú yǔ rì yuè cān guāng , wú yǔ tiān dì wéi cháng 。 dāng wǒ mín hū , yuǎn wǒ hūn hū ! rén qí jìn sǐ , ér wǒ dú cún hū !”
yún jiāng dōng yóu , guò fú yáo zhī zhī ér shì zāo hóng méng 。 hóng méng fāng jiāng fǔ pí què yuè ér yóu 。 yún jiāng jiàn zhī , tǎng rán zhǐ , zhì rán lì , yuē :“ sǒu hé rén yé ? sǒu hé wèi cǐ ?” hóng méng fǔ pí què yuè bù chuò , duì yún jiāng yuē :“ yóu !” yún jiāng yuē :“ zhèn yuàn yǒu wèn yě 。” hóng méng yǎng ér shì yún jiāng yuē :“ yù !” yún jiāng yuē :“ tiān qì bù hé , dì qì yù jié , liù qì bù diào , sì shí bù jié 。 jīn wǒ yuàn hé liù qì zhī jīng yǐ yù qún shēng , wéi zhī nài hé ?” hóng méng fǔ pí què yuè diào tóu yuē :“ wú fú zhī ! wú fú zhī !” yún jiāng bù de wèn 。 yòu sān nián , dōng yóu , guò yǒu sòng zhī yě , ér shì zāo hóng méng 。 yún jiāng dà xǐ , xíng qū ér jìn yuē :“ tiān wàng zhèn yé ? tiān wàng zhèn yé ?” zài bài qǐ shǒu , yuàn wén yú hóng méng 。 hóng méng yuē :“ fú yóu bù zhī suǒ qiú , chāng kuáng bù zhī suǒ wǎng , yóu zhě yāng zhǎng , yǐ guān wú wàng 。 zhèn yòu hé zhī !” yún jiāng yuē :“ zhèn yě zì yǐ wéi chāng kuáng , ér mín suí yǔ suǒ wǎng ; zhèn yě bù dé yǐ yú mín , jīn zé mín zhī fàng yě ! yuàn wén yī yán 。” hóng méng yuē :“ luàn tiān zhī jīng , nì wù zhī qíng , xuán tiān fú chéng , jiě shòu zhī qún ér niǎo jiē yè míng , zāi jí cǎo mù , huò jí zhǐ chóng 。 yì ! zhì rén zhī guò yě 。” yún jiāng yuē :“ rán zé wú nài hé ?” hóng méng yuē :“ yì ! dú zāi ! xiān xiān hū guī yǐ !” yún jiāng yuē :“ wú yù tiān nán , yuàn wén yī yán 。” hóng méng yuē :“ yì ! xīn yǎng ! rǔ tú chù wú wéi , ér wù zì huà 。 duò ěr xíng tǐ , tǔ ěr cōng míng , lún yǔ wù wàng , dà tóng hū xìng míng 。 jiě xīn shì shén , mò rán wú hún 。 wàn wù yún yún , gè fù qí gēn , gè fù qí gēn ér bù zhī 。 hún hún dùn dùn , zhōng shēn bù lí 。 ruò bǐ zhī zhī , nǎi shì lí zhī 。 wú wèn qí míng , wú kuī qí qíng , wù gù zì shēng 。” yún jiāng yuē :“ tiān jiàng zhèn yǐ dé , shì zhèn yǐ mò 。 gōng shēn qiú zhī , nǎi jīn de yě 。” zài bài qǐ shǒu , qǐ cí ér xíng 。
shì sú zhī rén , jiē xǐ rén zhī tóng hū jǐ ér è rén zhī yì yú jǐ yě 。 tóng yú jǐ ér yù zhī , yì yú jǐ ér bù yù zhě , yǐ chū hū zhòng wéi xīn yě 。 fū yǐ chū hū zhòng wéi xīn zhě , hé cháng chū hū zhòng zāi ? yīn zhòng yǐ níng suǒ wén , bù rú zhòng jì zhòng yǐ 。 ér yù wéi rén zhī guó zhě , cǐ lǎn hū sān wáng zhī lì ér bù jiàn qí huàn zhě yě 。 cǐ yǐ rén zhī guó jiǎo xìng yě 。 jǐ hé jiǎo xìng ér bù sàng rén zhī guó hū ? qí cún rén zhī guó yě , wú wàn fēn zhī yī ; ér sàng rén zhī guó yě , yī bù chéng ér wàn yǒu yú sàng yǐ ! bēi fū , yǒu tǔ zhě zhī bù zhī yě ! fū yǒu tǔ zhě , yǒu dà wù yě 。 yǒu dà wù zhě , bù kě yǐ wù 。 wù ér bù wù , gù néng wù wù 。 míng hū wù wù zhě zhī fēi wù yě , qǐ dú zhì tiān xià bǎi xìng ér yǐ zāi ! chū rù liù hé , yóu hū jiǔ zhōu , dú wǎng dú lái , shì wèi dú yǒu 。 dú yǒu zhī rén , shì zhī wèi zhì guì 。
dà rén zhī jiào , ruò xíng zhī yú yǐng , shēng zhī yú xiǎng , yǒu wèn ér yīng zhī , jìn qí suǒ huái , wéi tiān xià pèi 。 chù hū wú xiǎng 。 xíng hū wú fāng 。 qiè rǔ shì fù zhī , náo náo yǐ yóu wú duān , chū rù wú páng , yǔ rì wú shǐ 。 sòng lùn xíng qū , hé hū dà tóng 。 dà tóng ér wú jǐ 。 wú jǐ , è hū děi yǒu yǒu 。 dǔ yǒu zhě , xī zhī jūn zǐ ; dǔ wú zhě , tiān dì zhī yǒu 。
jiàn ér bù kě bù rèn zhě , wù yě ; bēi ér bù kě bù yīn zhě , mín yě ; nì ér bù kě bù wéi zhě , shì yě ; cū ér bù kě bù chén zhě , fǎ yě ; yuǎn ér bù kě bù jū zhě , yì yě ; qīn ér bù kě bù guǎng zhě , rén yě ; jié ér bù kě bù jī zhě , lǐ yě ; zhōng ér bù kě bù gāo zhě , dé yě ; yī ér bù kě bù yì zhě , dào yě ; shén ér bù kě bù wéi zhě , tiān yě 。 gù shèng rén guān yú tiān ér bù zhù , chéng yú dé ér bù lèi , chū yú dào ér bù móu , huì yú rén ér bù shì , báo yú yì ér bù jī , yīng yú lǐ ér bù huì , jiē yú shì ér bù cí , qí yú fǎ ér bù luàn , shì yú mín ér bù qīng , yīn yú wù ér bù qù 。 wù zhě mò zú wéi yě , ér bù kě bù wéi 。 bù míng yú tiān zhě , bù chún yú dé ; bù tōng yú dào zhě , wú zì ér kě ; bù míng yú dào zhě , bēi fú ! hé wèi dào ? yǒu tiān dào , yǒu rén dào 。 wú wéi ér zūn zhě , tiān dào yě ; yǒu wéi ér lèi zhě , rén dào yě 。 zhǔ zhě , tiān dào yě ; chén zhě , rén dào yě 。 tiān dào zhī yǔ rén dào yě , xiāng qù yuǎn yǐ , bù kě bù chá yě 。
为您推荐:庄子外篇在宥原文及翻译