庄子骈拇注音版
《 庄zhuāng子zǐ · 骈pián拇mǔ 》
骈pián拇mǔ枝zhī指zhǐ出chū乎hū性xìng哉zāi , 而ér侈chǐ于yú德dé ; 附fù赘zhuì县xiàn疣yóu出chū乎hū形xíng哉zāi , 而ér侈chǐ于yú性xìng ; 多duō 方fāng乎hū仁rén义yì而ér用yòng之zhī者zhě , 列liè于yú五wǔ藏cáng哉zāi , 而ér非fēi道dào德dé之zhī正zhèng也yě 。 是shì故gù骈pián于yú足zú者zhě , 连lián无wú用yòng之zhī肉ròu也yě ; 枝zhī于yú手shǒu者zhě , 树shù无wú用yòng之zhī指zhǐ也yě ; 多duō方fāng骈pián枝zhī于yú五wǔ藏cáng之zhī情qíng者zhě , 淫yín僻pì于yú仁rén义yì之zhī行xíng , 而ér多duō方fāng于yú聪cōng明míng之zhī用yòng也yě 。
是shì故gù骈pián于yú明míng者zhě , 乱luàn五wǔ色sè , 淫yín文wén章zhāng , 青qīng黄huáng黼fǔ黻fú之zhī煌huáng煌huáng非fēi乎hū ? 而ér离lí朱zhū是shì 已yǐ ! 多duō于yú聪cōng者zhě , 乱luàn五wǔ声shēng , 淫yín六liù律lǜ , 金jīn石shí丝sī竹zhú黄huáng钟zhōng大dà吕lǚ之zhī声shēng非fēi乎hū ? 而ér师shī 旷kuàng是shì已yǐ ! 枝zhī于yú仁rén者zhě , 擢zhuó德dé塞sài性xìng以yǐ收shōu名míng声shēng , 使shǐ天tiān下xià簧huáng鼓gǔ以yǐ奉fèng不bù及jí之zhī法fǎ非fēi 乎hū ? 而ér曾céng 、 史shǐ是shì已yǐ ! 骈pián于yú辩biàn者zhě , 累lěi瓦wǎ结jié绳shéng窜cuàn句jù , 游yóu心xīn于yú坚jiān白bái同tóng异yì之zhī间jiān , 而ér敝bì跬kuǐ誉yù无wú用yòng之zhī言yán非fēi乎hū ? 而ér杨yáng 、 墨mò是shì已yǐ ! 故gù此cǐ皆jiē多duō骈pián旁páng枝zhī之zhī道dào , 非fēi 天tiān下xià之zhī至zhì正zhèng也yě 。
彼bǐ正zhèng正zhèng者zhě , 不bù失shī其qí性xìng命mìng之zhī情qíng 。 故gù合hé者zhě不bù为wèi骈pián , 而ér枝zhī者zhě不bù为wèi跂qí ; 长zhǎng者zhě 不bù为wèi有yǒu余yú , 短duǎn者zhě不bù为wèi不bù足zú 。 是shì故gù凫fú胫jìng虽suī短duǎn , 续xù之zhī则zé忧yōu ; 鹤hè胫jìng虽suī长cháng , 断duàn 之zhī则zé悲bēi 。 故gù性xìng长cháng非fēi所suǒ断duàn , 性xìng短duǎn非fēi所suǒ续xù , 无wú所suǒ去qù忧yōu也yě 。
意yì仁rén义yì其qí非fēi人rén情qíng乎hū ! 彼bǐ仁rén人rén何hé其qí多duō忧yōu也yě 。 且qiě夫fú骈pián于yú拇mǔ者zhě , 决jué之zhī则zé泣qì ; 枝zhī于yú手shǒu者zhě , 齕hé之zhī则zé啼tí 。 二èr者zhě或huò有yǒu余yú于yú数shù, 或huò不bù足zú于yú数shù , 其qí于yú忧yōu一yī也yě 。 今jīn世shì之zhī仁rén人rén , 蒿hāo目mù而ér忧yōu世shì之zhī患huàn ; 不bù仁rén之zhī人rén , 决jué性xìng命mìng之zhī情qíng而ér饕tāo贵guì富fù 。 故gù意yì 仁rén义yì其qí非fēi人rén情qíng乎hū ! 自zì三sān代dài以yǐ下xià者zhě , 天tiān下xià何hé其qí嚣xiāo嚣xiāo也yě 。
且qiě夫fú待dài钩gōu绳shéng规guī矩jǔ而ér正zhèng者zhě , 是shì削xiāo其qí性xìng者zhě也yě ; 待dài绳shéng约yuē胶jiāo漆qī而ér固gù者zhě , 是shì侵qīn 其qí德dé者zhě也yě ; 屈qū折zhé礼lǐ乐yuè , 呴xǔ俞yú仁rén义yì , 以yǐ慰wèi天tiān下xià之zhī心xīn者zhě , 此cǐ失shī其qí常cháng然rán也yě 。 天tiān下xià有yǒu常cháng然rán 。 常cháng然rán者zhě , 曲qǔ者zhě不bù以yǐ钩gōu , 直zhí者zhě不bù以yǐ绳shéng , 圆yuán者zhě不bù以yǐ规guī , 方fāng者zhě不bù以yǐ矩jǔ , 附fù离lí不bù以yǐ胶jiāo漆qī , 约yuē束shù不bù以yǐ纆mò索suǒ 。 故gù天tiān下xià诱yòu然rán皆jiē生shēng , 而ér不bù知zhī其qí 所suǒ以yǐ生shēng ; 同tóng焉yān皆jiē得dé , 而ér不bù知zhī其qí所suǒ以yǐ得dé 。 故gù古gǔ今jīn不bù二èr , 不bù可kě亏kuī也yě 。 则zé仁rén 义yì又yòu奚xī连lián连lián如rú胶jiāo漆qī纆mò索suǒ而ér游yóu乎hū道dào德dé之zhī间jiān为wéi哉zāi ! 使shǐ天tiān下xià惑huò也yě !
夫fū小xiǎo惑huò易yì方fāng , 大dà惑huò易yì性xìng 。 何hé以yǐ知zhī其qí然rán邪yé ? 自zì虞yú氏shì招zhāo仁rén义yì以yǐ挠náo天tiān下xià也yě , 天tiān下xià莫mò不bù奔bèn命mìng于yú仁rén义yì 。 是shì非fēi以yǐ仁rén义yì易yì其qí性xìng与yǔ ?
故gù尝cháng试shì论lùn之zhī : 自zì三sān代dài以yǐ下xià者zhě , 天tiān下xià莫mò不bù以yǐ物wù易yì其qí性xìng矣yǐ ! 小xiǎo人rén则zé以yǐ身shēn 殉xùn利lì ; 士shì则zé以yǐ身shēn殉xùn名míng ; 大dài夫fū则zé以yǐ身shēn殉xùn家jiā; 圣shèng人rén则zé以yǐ身shēn殉xùn天tiān下xià 。 故gù此cǐ数shù 子zǐ者zhě , 事shì业yè不bù同tóng , 名míng声shēng异yì号hào , 其qí于yú伤shāng性xìng以yǐ身shēn为wéi殉xùn , 一yī也yě 。
臧zāng与yǔ谷gǔ , 二èr人rén相xiāng与yǔ牧mù羊yáng而ér俱jù亡wáng其qí羊yáng 。 问wèn臧zāng奚xī事shì , 则zé挟xié策cè读dú书shū ; 问wèn谷gǔ 奚xī事shì , 则zé博bó塞sāi以yǐ游yóu 。 二èr人rén者zhě , 事shì业yè不bù同tóng , 其qí于yú亡wáng羊yáng均jūn也yě 。
伯bó夷yí死sǐ名míng于yú首shǒu阳yáng之zhī下xià , 盗dào跖zhí死sǐ利lì于yú东dōng陵líng之zhī上shàng 。 二èr人rén者zhě , 所suǒ死sǐ不bù同tóng , 其qí于yú残cán生shēng伤shāng性xìng均jūn也yě 。 奚xī必bì伯bó夷yí之zhī是shì而ér盗dào跖zhí之zhī非fēi乎hū ?
天tiān下xià尽jìn殉xùn也yě : 彼bǐ其qí所suǒ殉xùn仁rén义yì也yě , 则zé俗sú谓wèi之zhī君jūn子zǐ ; 其qí所suǒ殉xùn货huò财cái也yě , 则zé 俗sú谓wèi之zhī小xiǎo人rén 。 其qí殉xùn一yī也yě , 则zé有yǒu君jūn子zǐ焉yān , 有yǒu小xiǎo人rén焉yān 。 若ruò其qí残cán生shēng损sǔn性xìng , 则zé 盗dào跖zhí亦yì伯bó夷yí已yǐ , 又yòu恶è取qǔ君jūn子zǐ小xiǎo人rén于yú其qí间jiān哉zāi !
且qiě夫fú属shǔ其qí性xìng乎hū仁rén义yì者zhě , 虽suī通tōng如rú曾céng 、 史shǐ , 非fēi吾wú所suǒ谓wèi臧zāng也yě ; 属shǔ其qí性xìng于yú五wǔ 味wèi , 虽suī通tōng如rú俞yú儿ér , 非fēi吾wú所suǒ谓wèi臧zāng也yě ; 属shǔ其qí性xìng乎hū五wǔ声shēng , 虽suī通tōng如rú师shī旷kuàng , 非fēi吾wú 所suǒ谓wèi聪cōng也yě ; 属shǔ其qí性xìng乎hū五wǔ色sè , 虽suī通tōng如rú离lí朱zhū , 非fēi吾wú所suǒ谓wèi明míng也yě 。 吾wú所suǒ谓wèi臧zāng者zhě, 非fēi所suǒ谓wèi仁rén义yì之zhī谓wèi也yě , 臧zāng于yú其qí德dé而ér已yǐ矣yǐ ; 吾wú所suǒ谓wèi臧zāng者zhě , 非fēi所suǒ谓wèi仁rén义yì之zhī 谓wèi也yě , 任rèn其qí性xìng命mìng之zhī情qíng而ér已yǐ矣yǐ ; 吾wú所suǒ谓wèi聪cōng者zhě , 非fēi谓wèi其qí闻wén彼bǐ也yě , 自zì闻wén而ér已yǐ 矣yǐ ; 吾wú所suǒ谓wèi明míng者zhě , 非fēi谓wèi其qí见jiàn彼bǐ也yě , 自zì见jiàn而ér已yǐ矣yǐ 。 夫fū不bù自zì见xiàn而ér见jiàn彼bǐ , 不bù 自zì得dé而ér得dé彼bǐ者zhě , 是shì得dé人rén之zhī得dé而ér不bù自zì得dé其qí得de者zhě也yě , 适shì人rén之zhī适shì而ér不bù自zì适shì其qí 适shì者zhě也yě 。 夫fū适shì人rén之zhī适shì而ér不bù自zì适shì其qí适shì , 虽suī盗dào跖zhí与yǔ伯bó夷yí , 是shì同tóng为wéi淫yín僻pì也yě 。 余yú愧kuì乎hū道dào德dé , 是shì以yǐ上shàng不bù敢gǎn为wéi仁rén义yì之zhī操cāo , 而ér下xià不bù敢gǎn为wéi淫yín僻pì之zhī行xíng也yě 。
《 zhuāng zǐ · pián mǔ 》
pián mǔ zhī zhǐ chū hū xìng zāi , ér chǐ yú dé ; fù zhuì xiàn yóu chū hū xíng zāi , ér chǐ yú xìng ; duō fāng hū rén yì ér yòng zhī zhě , liè yú wǔ cáng zāi , ér fēi dào dé zhī zhèng yě 。 shì gù pián yú zú zhě , lián wú yòng zhī ròu yě ; zhī yú shǒu zhě , shù wú yòng zhī zhǐ yě ; duō fāng pián zhī yú wǔ cáng zhī qíng zhě , yín pì yú rén yì zhī xíng , ér duō fāng yú cōng míng zhī yòng yě 。
shì gù pián yú míng zhě , luàn wǔ sè , yín wén zhāng , qīng huáng fǔ fú zhī huáng huáng fēi hū ? ér lí zhū shì yǐ ! duō yú cōng zhě , luàn wǔ shēng , yín liù lǜ , jīn shí sī zhú huáng zhōng dà lǚ zhī shēng fēi hū ? ér shī kuàng shì yǐ ! zhī yú rén zhě , zhuó dé sài xìng yǐ shōu míng shēng , shǐ tiān xià huáng gǔ yǐ fèng bù jí zhī fǎ fēi hū ? ér céng 、 shǐ shì yǐ ! pián yú biàn zhě , lěi wǎ jié shéng cuàn jù , yóu xīn yú jiān bái tóng yì zhī jiān , ér bì kuǐ yù wú yòng zhī yán fēi hū ? ér yáng 、 mò shì yǐ ! gù cǐ jiē duō pián páng zhī zhī dào , fēi tiān xià zhī zhì zhèng yě 。
bǐ zhèng zhèng zhě , bù shī qí xìng mìng zhī qíng 。 gù hé zhě bù wèi pián , ér zhī zhě bù wèi qí ; zhǎng zhě bù wèi yǒu yú , duǎn zhě bù wèi bù zú 。 shì gù fú jìng suī duǎn , xù zhī zé yōu ; hè jìng suī cháng , duàn zhī zé bēi 。 gù xìng cháng fēi suǒ duàn , xìng duǎn fēi suǒ xù , wú suǒ qù yōu yě 。
yì rén yì qí fēi rén qíng hū ! bǐ rén rén hé qí duō yōu yě 。 qiě fú pián yú mǔ zhě , jué zhī zé qì ; zhī yú shǒu zhě , hé zhī zé tí 。 èr zhě huò yǒu yú yú shù , huò bù zú yú shù , qí yú yōu yī yě 。 jīn shì zhī rén rén , hāo mù ér yōu shì zhī huàn ; bù rén zhī rén , jué xìng mìng zhī qíng ér tāo guì fù 。 gù yì rén yì qí fēi rén qíng hū ! zì sān dài yǐ xià zhě , tiān xià hé qí xiāo xiāo yě 。
qiě fú dài gōu shéng guī jǔ ér zhèng zhě , shì xiāo qí xìng zhě yě ; dài shéng yuē jiāo qī ér gù zhě , shì qīn qí dé zhě yě ; qū zhé lǐ yuè , xǔ yú rén yì , yǐ wèi tiān xià zhī xīn zhě , cǐ shī qí cháng rán yě 。 tiān xià yǒu cháng rán 。 cháng rán zhě , qǔ zhě bù yǐ gōu , zhí zhě bù yǐ shéng , yuán zhě bù yǐ guī , fāng zhě bù yǐ jǔ , fù lí bù yǐ jiāo qī , yuē shù bù yǐ mò suǒ 。 gù tiān xià yòu rán jiē shēng , ér bù zhī qí suǒ yǐ shēng ; tóng yān jiē dé , ér bù zhī qí suǒ yǐ dé 。 gù gǔ jīn bù èr , bù kě kuī yě 。 zé rén yì yòu xī lián lián rú jiāo qī mò suǒ ér yóu hū dào dé zhī jiān wéi zāi ! shǐ tiān xià huò yě !
fū xiǎo huò yì fāng , dà huò yì xìng 。 hé yǐ zhī qí rán yé ? zì yú shì zhāo rén yì yǐ náo tiān xià yě , tiān xià mò bù bèn mìng yú rén yì 。 shì fēi yǐ rén yì yì qí xìng yǔ ?
gù cháng shì lùn zhī : zì sān dài yǐ xià zhě , tiān xià mò bù yǐ wù yì qí xìng yǐ ! xiǎo rén zé yǐ shēn xùn lì ; shì zé yǐ shēn xùn míng ; dài fū zé yǐ shēn xùn jiā ; shèng rén zé yǐ shēn xùn tiān xià 。 gù cǐ shù zǐ zhě , shì yè bù tóng , míng shēng yì hào , qí yú shāng xìng yǐ shēn wéi xùn , yī yě 。
zāng yǔ gǔ , èr rén xiāng yǔ mù yáng ér jù wáng qí yáng 。 wèn zāng xī shì , zé xié cè dú shū ; wèn gǔ xī shì , zé bó sāi yǐ yóu 。 èr rén zhě , shì yè bù tóng , qí yú wáng yáng jūn yě 。
bó yí sǐ míng yú shǒu yáng zhī xià , dào zhí sǐ lì yú dōng líng zhī shàng 。 èr rén zhě , suǒ sǐ bù tóng , qí yú cán shēng shāng xìng jūn yě 。 xī bì bó yí zhī shì ér dào zhí zhī fēi hū ?
tiān xià jìn xùn yě : bǐ qí suǒ xùn rén yì yě , zé sú wèi zhī jūn zǐ ; qí suǒ xùn huò cái yě , zé sú wèi zhī xiǎo rén 。 qí xùn yī yě , zé yǒu jūn zǐ yān , yǒu xiǎo rén yān 。 ruò qí cán shēng sǔn xìng , zé dào zhí yì bó yí yǐ , yòu è qǔ jūn zǐ xiǎo rén yú qí jiān zāi !
qiě fú shǔ qí xìng hū rén yì zhě , suī tōng rú céng 、 shǐ , fēi wú suǒ wèi zāng yě ; shǔ qí xìng yú wǔ wèi , suī tōng rú yú ér , fēi wú suǒ wèi zāng yě ; shǔ qí xìng hū wǔ shēng , suī tōng rú shī kuàng , fēi wú suǒ wèi cōng yě ; shǔ qí xìng hū wǔ sè , suī tōng rú lí zhū , fēi wú suǒ wèi míng yě 。 wú suǒ wèi zāng zhě , fēi suǒ wèi rén yì zhī wèi yě , zāng yú qí dé ér yǐ yǐ ; wú suǒ wèi zāng zhě , fēi suǒ wèi rén yì zhī wèi yě , rèn qí xìng mìng zhī qíng ér yǐ yǐ ; wú suǒ wèi cōng zhě , fēi wèi qí wén bǐ yě , zì wén ér yǐ yǐ ; wú suǒ wèi míng zhě , fēi wèi qí jiàn bǐ yě , zì jiàn ér yǐ yǐ 。 fū bù zì xiàn ér jiàn bǐ , bù zì dé ér dé bǐ zhě , shì dé rén zhī dé ér bù zì dé qí de zhě yě , shì rén zhī shì ér bù zì shì qí shì zhě yě 。 fū shì rén zhī shì ér bù zì shì qí shì , suī dào zhí yǔ bó yí , shì tóng wéi yín pì yě 。 yú kuì hū dào dé , shì yǐ shàng bù gǎn wéi rén yì zhī cāo , ér xià bù gǎn wéi yín pì zhī xíng yě 。